ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ദൈര്‍ഘ്യമേറിയതും പങ്കാളിത്തമുള്ളതുമായ നൃത്തങ്ങളിലൊന്നാണ് നവരാത്രിയുടെ ഒമ്പത് രാത്രികളുടെ ഉത്സവം. സ്ത്രീകളും പുരുഷന്മാരും ചേര്‍ന്ന് അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഗര്‍ബ, ദണ്ഡിയ രാസ് എന്നിവയാണ് നവരാത്രിയിലെ ഏറ്റവും സവിശേഷമായ നൃത്തങ്ങള്‍.
ഗര്‍ബ – സംഘത്തിന്റെ നേതാവ് പരമ്പരാഗത ഗര്‍ബയുടെ ആദ്യ വരി പാടുമ്പോള്‍ ബാക്കിയുള്ളവര്‍ അത് കോറസില്‍ ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു. കൈകൊട്ടിയോ വടികളോ അടിച്ചുകൊണ്ടാണ് ബീറ്റ് നിര്‍മിക്കുന്നത്. ഓരോ ചുവടിലും അവര്‍ മനോഹരമായി വശത്തേക്ക് വളയുന്ന കൈകള്‍ മനോഹരമായ സ്വീപ്പ് ആംഗ്യങ്ങളിലൂടെ, മുകളിലേക്കും താഴേക്കും, ഇടത്തോട്ടും വലത്തോട്ടും, ഓരോ ചലനവും കൈയടിയില്‍ അവസാനിക്കുന്നു.
ദണ്ഡിയ രാസ്- നര്‍ത്തകര്‍ വടികള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അതിന്റെ അറ്റത്ത് ചെറിയ മണികള്‍ ഉണ്ടാകും. നവരാത്രിയുടെ ഒന്നാം ദിവസം, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രതീകമായ ഒരു മണ്‍പാത്രം, കലത്തില്‍ ആകര്‍ഷകമായ ഡിസൈനുകളോടെ എല്ലാ വീട്ടിലും ആചാരപരമായി സ്ഥാപിക്കുന്നു. ഭവനത്തില്‍ വിശുദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട സ്ഥലത്ത് പാത്രം സ്ഥാപിക്കുന്നു (ഘടസ്ഥാപനം). ഒന്‍പത് ദിവസം കലത്തില്‍ ഒരു വിളക്ക് കത്തിക്കുന്നു. മണ്ണിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ഠതയും മണ്‍സൂണ്‍ വിളവെടുപ്പും ആഘോഷിക്കാനുള്ള സമയമാണ് നവരാത്രി, ധാന്യങ്ങള്‍ വിതയ്ക്കുന്ന പുതിയ മണ്ണിന്റെ ഒരു കുന്നിനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ഉത്സവത്തിന്റെ ഒമ്പത് ദിവസവും മണ്ണിനെ പൂജിക്കുകയും നനയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ വര്‍ണ്ണാഭമായ ഉത്സവത്തിന്റെ എട്ടാം ദിവസം (ദുര്‍ഗ്ഗാ അഷ്ടമി), യജ്ഞം അല്ലെങ്കില്‍ ഹവന്‍ (വിശുദ്ധ അഗ്‌നി) നടത്തപ്പെടുന്നു. നമ്മുടെ എല്ലാ അശുദ്ധികളും ദുര്‍ഗുണങ്ങളും ദോഷങ്ങളും നശിപ്പിക്കുന്നതിനായി ദേവിയെ ദുര്‍ഗ്ഗാ എന്ന ആത്മീയ ശക്തിയായി വിളിക്കുന്നു.ഒമ്പതാം ദിവസം (മഹാനവമി) ഈ ദിവസം കന്യാപൂജ (ഗോയാനി പൂജ) നടത്തുന്നു. ദുര്‍ഗ്ഗാദേവിയുടെ ഒമ്പത് രൂപങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ഒമ്പത് പെണ്‍കുട്ടികളെ ആരാധിക്കുന്നു.
നവരാത്രിയുടെ പത്താം ദിവസം – ദസറ, ഈ ദിവസം ദേവിയോട് വിടപറയുകയും ഉടന്‍ മടങ്ങിവരാന്‍ അഭ്യര്‍ഥിക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ട് വിശുദ്ധ പാത്രം കടലില്‍ മുക്കുന്നു. ആധ്യശക്തി മഹിഷാസുരനോട് ഒമ്പത് പകലും രാത്രിയും യുദ്ധം ചെയ്തു. പത്താം ദിവസം ദേവി മഹിഷാസുരനെ ശിരേച്ഛദം ചെയ്തു. ഒന്‍പത് രാത്രികള്‍ നവരാത്രി എന്നും പത്താം ദിവസത്തെ വിജയ ദശമി എന്നും തിന്മയുടെ മേല്‍ നന്മയുടെ വിജയം നേടിയ പത്താം ദിനം എന്നും അറിയപ്പെട്ടു.
കോഴിക്കോട്ട് കഴിഞ്ഞ 159 വര്‍ഷമായി ഇത് ആഘോഷിക്കുന്നത് ഗുജറാത്തി സമൂഹമാണ്. ബ്രാഹ്മണ, ലോഹന, ഭാട്ടിയ, വൈഷ്ണവ് വാണിക്, പട്ടേല്‍ സമാജ് (150 കുടുംബങ്ങള്‍), ജൈന സമാജം (125 കുടുംബങ്ങള്‍) നവരാത്രി ആഘോഷങ്ങളില്‍ പങ്കെടുക്കുന്നു. മഹാരാഷ്ട്ര മണ്ഡലും മാര്‍വാഡി സമാജും പങ്കു ചേരുന്നു. എല്ലാ പരമ്പരാഗത ആചാരങ്ങളും വര്‍ഷങ്ങളായി ശരിയായ രീതിയില്‍ പിന്തുടരുന്നു. ഈ വര്‍ഷം ഗുജറാത്തി സ്‌കൂള്‍, ബീച്ച് റോഡ്, ആഘോഷ പരിപാടികള്‍ നടന്നു. ജയന്ത് കുമാര്‍.ആര്‍, രാജേന്ദ്ര.കെ ഭട്ട്, ബിപിന്‍ എച്ച് പരീഖ്, ദിനേശ് പി. ഷാ, ചേതന്‍ പി ഷാ, ജയേഷ് വി. ഷാ എന്നിവരാണ് 2022 നവരാത്രിയുടെ സംഘാടകര്‍.
